In Levende Talen Tijdschrift staat een onderzoek naar de persoonlijke literaire voorkeuren van docenten Nederlands in opleiding (alleen studenten die via de universiteit worden opgeleid, HBO masters werden buiten beschouwing gelaten). Jeroen Dera en Nils Lommerde onderzochten bij een wel heel kleine groep respondenten (36 enquêtes) hun voorkeuren. Uitgangspunt van het onderzoek was of er een verband aangetoond kon worden tussen de eigen voorkeuren, het belang van de canonieke werken en de leesadviezen aan een 5 vwo-klas.
De eerste vraag was: ‘Welke acht Nederlandstalige boeken zou u uw ‘favoriete boeken’ noemen?’ Tussen haakjes de hoeveelheid keer dat een boek genoemd werd door de 36 aankomende leraren.
Arthur Japin – Een schitterend gebrek (8)
Willem Frederik Hermans – Nooit meer slapen (7)
Harry Mulisch – De ontdekking van de hemel (7)
Willem Frederik Hermans – De donkere kamer van Damokles (5)
Stefan Brijs – De engelenmaker (5)
Murat Isik – Wees onzichtbaar (5)
Harry Mulisch – De aanslag (4)
Tessa de Loo – De tweeling (4)
Griet Op de Beeck – Vele hemels boven de zevende (4)
F. Bordewijk – Karakter (4)
De tweede vraag was: ‘Wat zijn de acht Nederlandstalige boeken die u strikt persoonlijk ‘het belangrijkst’ vindt?’ Opvallend genoeg is iedereen in deze categorie overleden. Voor opname in de canon is de dood van de schrijver noodzakelijk.
Multatuli – Max Havelaar (23)
Willem – Van den Vos Reynaerde (16)
Harry Mulisch – De aanslag (15)
Willem Frederik Hermans – De donkere kamer van Damokles (14)
Gerard Reve – De avonden (12)
Anne Frank – Het achterhuis (7)
Hella S. Haasse – Oeroeg (7)
Hildebrand – Camera obscura (6)
Louis Couperus – Eline Vere (5)
Jan Wolkers – Turks fruit (5)
De derde vraag: ‘Wat zijn de acht Nederlandstalige boeken die u zou aanraden aan leerlingen? Neem hierbij een gemiddelde leerling uit een 5 vwo-klas in gedachte.’
Harry Mulisch – De aanslag (11)
Willem Frederik Hermans – De donkere kamer van Damokles (10)
Tommy Wieringa – Joe Speedboot (9)
Arnon Grunberg – Tirza (8)
Herman Koch – Het diner (8)
Stefan Brijs – De engelenmaker (8)
Harry Mulisch – De aanslag (4)
Murat Isik – Wees onzichtbaar (6)
Tessa de Loo – De tweeling (4)
J. Bernlef – Hersenschimmen (6)
Griet Op de Beeck – Vele hemels boven de zevende (5)
Willem Frederik Hermans – Nooit meer slapen (5)
Dit onderzoekje volgt op een grootschaliger onderzoek van Jeroen Dera naar de boeken die leerlingen op de leeslijst zetten. Daar stond Het gouden ei van Tim Krabbé bovenaan. Dat boek werd nu maar drie keer genoemd. Een van de conclusies van het huidige onderzoek gaat over de diversiteit, daar kan nog wel verbetering in komen denken de onderzoekers: ‘het overgrote deel van de docenten Nederlands in opleiding instinctief aan witte mannen.’
Het hele onderzoek is hier te lezen en later via de website van Levende Talen.