zondag 8 november 2020

Zondag 8 november

Rondje Haren Ravenstein Herpen Berghem Oss

Esther Gerritsen in Nooit meer slapen

Esther Gerritsen is schrijver en scenarist. In 2000 debuteerde ze als prozaschrijver met de verhalenbundel Bevoorrecht bewustzijn. Sindsdien volgden zes romans, waaronder Superduif (2010), Dorst (2012), Roxy (2014) en De trooster (2018). In 2016 schreef ze het boekenweekgeschenk Broer. Ook maakt Gerritsen de laatste jaren furore als scenariste voor tv-series en films. Ze schreef onder meer het scenario voor Instinct (2019), het regiedebuut van Halina Reijn. Haar nieuwe roman, getiteld De terugkeer, is een coldcaseverhaal over de macht van herinneringen. Pieter van der Wielen spreekt met Esther Gerritsen. https://www.vpro.nl/nooitmeerslapen/speel~PREPR_VPRO_16290166~nooit-meer-slapen-esther-gerritsen~.html

Informatie over Seldensate in MIddelrode

De ruïne van Seldensate Rond 1300 verschijnt het eerste gebouw, een boerderij het Gewad of Gewathe genoemd.Het fietspad naast de ingang van Seldensate herinnert nog aan die naam. Zij heet het Gewandepad. Goossen Toelinc, priester te 's-Hertogenbosch kocht in 1440 de boerderij van het Gewad. Rond 1450 word het gebouw uitgebreid, Hij bouwde het kasteel er komt een speelhuis bij en krijgt de naam Seldensate, en liet het in 1481 na aan zijn nicht Mechteld. Het huis groeit uit tot een kasteel met duiventoren en kapel. Vererving via de vrouwelijke lijn kwam het in handen van de familie Prouninck van Deventer. Na de dood van de laatste telg werd Seldensate in 1596 verkocht. Als Frederik Hendrik Den Bosch aanvalt in 1629 zoeken veel vluchtelingen hun heil en onderdak op Seldensate. Na deze gebeurtenis verandert Seldensate verschillende keren van eigenaar . Diegenen die het huis kochten, verkochten het in 1608 door aan graaf Adolph van den Bergh. Daarna ging het over in handen van de graven van Oost-Friesland, heren van Heeswijk. Joost van Hedickhuijsen, drossaard van Berlicum en Middelrode vestigde zich op Seldensate, en in 1631 werd het zijn eigendom. Zijn dochter moest vanwege financiële problemen het huis 1679 verkopen. De volgende serie eigenaars waren zelden op het goed en lieten het verwaarlozen, totdat in 1833 Johannes Cornelis Bosch het goed erfde en er zelf ging wonen. In 1890 erft Valerius Bosch het totaal verwaarloosde pand en begint een grondige verbouwing. Hij bouwt een compleet nieuw Seldensate, compleet met stompe toren,serre en een galerij. De oude hoeve van het gewad verdwijnt. Sinds 1928 nadat de dochter van Bosch het kasteel geërfd heeft staat het leeg en treedt wederom het verval in. In 1934 besluit men de rivier de AA te kanaliseren en dat zorgt ervoor dat het verval bespoedigd word. Het gewijzigde waterpeil zorgt voor scheefstand. De laatste resten van Seldensate worden in 1973 gered door de “Plaets”, de heemkundige kring van Berlicum. De gemeente koopt het landgoed, restaureert het poortgebouw grotendeels, samen met de duiventoren. De tuin word hersteld en de gracht uitgegraven. Ans Rooijakkers

Tekst groot dictee 2020

Wat ons bezighoudt We waren vertrouwd met de veelvoorkomende influenza, de seizoensgriep, die soms ook als een razende tekeergaat, en we hebben gehuiverd bij de verhalen over de Spaanse griep uit 1918 en andere ontwrichtende pandemieën. Maar dat we nog eens beziggehouden en gemangeld zouden worden door een wijdverbreid nieuw virus, dat met zijn klauwen de longen heel boud een watjekouw kan geven, nou, dat viel ons rauw op het dak. Corona was onder meer al bekend als een Mexicaans biermerk en als een chique, exotische vrouwennaam, maar sinds carnaval is in bed liggen met corona nochtans een heel ander verhaal als je de ziekte bedoelt. De wrede en vaak genadeloze virusziekte, waarvoor hopelijk rap een vaccin komt, heeft veel leed berokkend en kastijdt de wereld nog altijd openlijk. Ik vind het daarom ook onbetamelijk om te zeggen dat COVID-19 ons vocabulaire verrijkt heeft met honderden nieuwvormingen; ik houd het liever neutraal: er zijn veel nieuwe woorden aangeslibd. Ik noem er enkele: lockdownparty’s, quarantainekilo’s, bierviltjesvirologie, vouchervakantie, hand-op-handcontact, ontwijkstress, raamvisites, anderhalvemetersamenleving en balkonnade. Dat laatste woord is misschien toch wel een verrijking, evenals Irma-effect, de verrassend sterk toegenomen interesse in de gebarentaal dankzij gebarentolk Irma Sluis, die bij de persconferenties hamsteren uitbeeldde als was ze een Oscarwaardige Hollywoodster in een horrorscène. Tot nu toe heeft elke pandemie godzijdank op een zeker moment gecapituleerd, het loodje gelegd, de pijp aan Maarten gegeven oftewel houdoe gezegd, en het is daarom dat ik ten slotte zeg: heb geduld, beidt uw tijd.

Rondje Berlicum

Rondje Wijchen Ravenstein

Boekencollage